De kernteksten

Printvriendelijke versiePrintvriendelijke versie

Bij Taijiquan is de mondelinge overlevering steeds zeer belangrijk geweest. Het weinige dat in de 18e en 19e eeuw aan papier werd toevertrouwd bestond vaak uit teksten in liedvorm, cryptisch en met zeer geconcentreerde inhoud. Vanuit de orale traditie is dit te begrijpen. Deze teksten dienden enkel als geheugensteun en aanvulling op wat de meester onderwees. Daarnaast is het traditionele klassieke Chinees een vrij compacte taal, waar verwijzingen naar klassieke teksten, e.d. bepalend kunnen zijn voor de inhoud.

Voor de 20e eeuw was er ook nog geen sprake van onderricht aan de massa. Taijiquan was een privé aangelegenheid, een krijgskunst die enkel binnen dezelfde clan of familie werd doorgegeven. Vaak bestonden er handgeschreven manuscripten waar generatie na generatie delen werden aan toegevoegd. Deze handboeken zijn ons bekend van zowel de Chen Familie als de Yang Familie.

Yang Lu Chan, die de Yang Stijl heeft uitgedacht was hoogst waarschijnlijk niet geletterd, maar rond het midden van de 19e eeuw waren er genoeg hoogopgeleide Chinezen die een sterke belangstelling aan de dag legden voor taijiquan en die probeerden deze zachte krijgskunst aansluiting te doen vinden bij de eeuwenoude principes van yin en yang van het Daoïsme (Taoïsme). Na zijn terugkeer in Yongnian kwam Yang Lu Chan in de gunst van de gebroeders Wu. De man achter de bekendst klassieke teksten is Wu Yu Xiang, een amateur filosoof en krijgskunstenaar. Twee van zijn broers waren magistraten in het Chinese rijk en zij deelden een zelfde belangstelling voor krijgskunsten. De oudste teksten, toegeschreven aan de legendarische figuren van Zhang San Feng en Wang Zhong Yue zouden zijn teruggevonden in een zoutmagazijn. Voor de rest kennen wij niets van hun oorsprong. Er wordt dan ook beweerd dat zij integraal of gedeeltelijk van de hand van Wu Yu Xiang (en diens neef Li Yi Yu) zouden zijn. De origine van deze teksten blijft controversieel, maar dat ze volledig van de hand van Wu en Li zouden zijn lijkt vandaag weinig waarschijnlijk.

De teksten zoals ik ze breng zijn geen oorspronkelijke vertaling uit het Chinees. Toen ik een paar jaren geleden deze nederlandstalige versies neerschreef beheerste ik het Chinees onvoldoende om een echte vertaling te maken. Nu zou dat in principe wel mogelijk zijn, maar het gaat hier om zeer oude klassieke teksten die zonder grondige kennis van de Chinese taal, cultuur en traditie zeer moeilijk te vertalen zijn. Daarom vind je hier een compilatie van alle mij bekende versies en commentaren daarop, aangevuld met mijn eigen interpretatie en aanvoelen. Mijn eerste doel was tot een bruikbare tekst te komen. Iedere taijiquan beoefenaar moet bij het lezen ervan kunnen aanvoelen welke de essentiële punten zijn die door de auteur naar voor worden geschoven. Vertalen is het overbrengen van de boodschap en de vorm van een tekst van één taal naar een andere. Dit gebeurt binnen de gebruiken, cultuur, historische context, enz. van beide talen. In dat opzicht zal een vertaling steeds onvolmaakt zijn. De vertaler moet dus keuzes maken en hij doet dit bij voorkeur in functie van zijn doelgroep, in dit geval Westerse taijiquan beoefenaars. Door dit principe heb ik mij laten leiden.

Vermits ik voor deze versie van de klassieke teksten steun op reeds bestaande vertalingen in verschillende Europese talen, ben ik ook dank verschuldigd aan alle mensen die, vaak met veel moeite, aan deze vertalingen hebben gewerkt. Ik vond bijzondere inspiratie bij Prof. Douglas Wile (T'ai-chi Touchstones - Yang Family Secret Transmissions; Lost T'ai-chi Classics from the late Ch'ing Dynasty), bij Dr. Dan K.J. Vercammen (Taijiquan, de klassieke teksttraditie), Louis Swaim (Mastering Yang Style Taijiquan door Fu Zhongwen - vertaling), Waysun Liao (T'ai Chi Classics) en de geschriften van Dr. Yang Jwing-Ming. Ik ben ook dank verschuldigd aan de vele enthousiaste taijiquan-beoefenaars die meer kennen van de Chinese taal en cultuur dan ikzelf die ik via het internet ontmoet heb en die bereid waren hun steentje bij te dragen door te antwoorden op de vele vragen die ik had.

Ik presenteer de klassieke teksten in afzonderlijke stukjes, cursief gedrukt, afgewisseld met korte commentaren. De commentaren zijn enkel bedoeld voor wie deze werken leest voor de primaire betekenis, dus vanuit het standpunt van een krijgskunstenaar. De inhoud kent echter verschillende lagen en een lezing vanuit filosofisch, levensbeschouwelijk en zelfs medisch oogpunt is eveneens mogelijk.