De stichter van deze stijl was Wu Yu Xiang (1812-1880) net als de stichter van de Yang Stijl, Yang Lu Chan, afkomstig uit Yong Nian. Wu Yu Xiang had twee broers, Wu Deng Qing (1800-1884) en Wu Ru Qing, die allebei een officiële functie bekleden onder het Qing regime. Wu Deng Qing was de magistraat van de regio Wu Yang in de provincie Henan, en Wu Ru Qing was er secretaris in de afdeling strafzaken tijdens het beheer van zijn broer. De drie broers hadden zeer grote interesse voor de krijgskunsten. Van hun vader kregen zij een goede basis mee in Shaolin Hong Boksen. Wanneer Yang Lu Chan in Yong Nian begon met zijn lessen Taijiquan, gingen de Wu broers kijken. Ze waren alle drie even enthousiast over zijn kunnen en gingen bij Yang in de leer. Wu Yu Xiang gaf ook les aan één van de zoons van Yang Lu Chan, hij leerde hem lezen en schrijven. Later zocht Wu Yu Xiang de leraar van Yang Lu Chan, Chen Chang Xin, op om zich te vervolmaken, maar hij geraakte maar tot het Zhao Bao dorp, bij Chen Qing Ping (zie een volgend hoofdstuk voor de reden hiervoor). Wu Yu Xiang had slechts weinig leerlingen en zijn kunst werd vooral verspreid door de inspanningen van de Hao familie die deze Taijiquan stijl leerden van Li I Yu, de neef van Wu Yu Xiang. Soms wordt naar deze stijl dan ook de Hao Stijl genoemd. Li I Yu is belangrijk omdat hij één van de eersten was om dingen over Taiji neer te schrijven en zijn werken zijn belangrijke referentiewerken in elke studie over de oorsprong en historische ontwikkeling van Taijiquan. Wu Yu Xiang stijl taijiquan is vandaag één van de belangrijkste stijlen, alhoewel in het Westen niet zo bekend.

Yang Lu Chan, de leraar van Wu Yu Xiang

De familie van Wu Yu Xiang was de eigenaar van het gebouw waarin zich de Tai He Tang apotheek bevond die door de Chen’s uit Chenjiagou werd opengehouden. Het was in deze apotheek dat Yang Lu Chan, vele jaren daarvoor, getuige was geweest van een scene die hem naar het Chen dorp leidde waar hij onder Chen Chang Xin krijgskunsten ging studeren. Yang Lu Chan gaf ook les in de Tai He Tang winkel nadat hij, na vele jaren, uit het Chen dorp was teruggekeerd.

De broers Wu gingen, nadat ze hem aan het werk hadden gezien, bij Yang in de leer en kregen onderricht in wat nu de Oude Yang Stijl taijiquan wordt genoemd (zie ook het later deel over de vroege vorm van Wu Yu Xiang). De broers leerden ook de technieken van het slagzwaard en de lange stok/speer van Yang Lu Chan. Om zijn kennis te vergroten besloot Wu Yu Xiang in 1852 naar het Chen dorp te reizen om er de leraar van Yang Lu Chan, Chen Chang Xin, op te zoeken. Op weg daarheen verbleef hij in een herberg in het Zhao Bao dorp en hij vertelde aan de herbergier waarom hij naar Chen Jiagou trok. Deze wilde graag dat Wu in het Zhao Bao dorp zou blijven zodat hij meer geld aan hem kon verdienen. Hij vertelde dat Chen Chang Xin oud en ziek was (hij stierf ook in de loop van het volgende jaar) en geen les meer gaf, maar dat een andere lid van de familie Chen in het (Zhao Bao) dorp les gaf. Hij verwees naar Chen Qing Ping.

Chen Qing Ping, de andere leraar van Wu Yu Xiang

In het handboek van de Chen Familie wordt over Chen Qing Ping gezegd dat hij een leerling was van Chen Yu Ben die de Nieuwe Stijl van de Chen Stijl taijiquan creëerde. De stijl die door Chen Qing Ping werd onderwezen noemde men ook Gao Jia, of hoge kader. De kronieken van het Zhao Bao dorp vermelden ook dat Chen Qing Ping les kreeg van Zhang Yan, een leerling van Jiang Fa. Daarom is er discussie over wie de Zhao Bao taijiquan stijl creëerde tussen de Chen familie die dit volledig toeschrijft aan Chen Qing Ping en de families van het Zhao Bao dorp. De posities van de Zhao Bao vorm lijken op de Chen Stijl, maar de manier waarop de bewegingen worden uitgevoerd, vertoont meer gelijkenis met andere taijiquan stijlen. Wu Yu Xiang liet zich beïnvloeden door wat de herbergier hem vertelde. Hij benaderde Chen Qing Ping, bleef 40 dagen bij hem studeren en kwam tot nieuwe inzichten over taijiquan. Wanneer hij terugkeerde wijzigde hij zijn vorm om de technieken die hij bij zijn tweede meester aanleerde een plaats te geven en ook de ideeën die beschreven waren in de klassieke tekst van Wang Tsung Yueh, die door zijn broer in een zoutmagazijn werden ontdekt.

Wu Yu Xiang en de Taijiquan Canon

De broer van Wu Yu Xiang, Deng Qing, ontdekte de Taijiquan Canon van Wang Tsung Yueh in een zoutopslagplaats in de provincie die hij beheerde. We kunnen ons inbeelden dat zijn ondergeschikten wisten dat taijiquan hem interesseerde en hem daarom het manuscript bezorgden nadat het werd ontdekt. Wu Deng Qing stuurde zijn broer een kopie van het werk en deze vond het werk zo inspirerend dat hij verschillende thesissen voor zijn studenten neerschreef die gebaseerd waren op het werk van Wang Tsung Yueh. Deze Canon bestaat in feite uit drie verschillende werken : De Taijiquan Klassieke Tekst, de Dertien Posities en Bedenkingen over Taijiquan. Sommigen gaan ervan uit dat Wu Yu Xiang zelf de auteur zou zijn van deze werken die aan Wang Tsung Yueh worden toegeschreven. Ik stel echter vast dat de Bedenkingen over Taijiquan stukken tekst bevat die bijna identiek zijn aan het instructielied dat door Du Yu Wan werd doorgegeven en dat terug te vinden is achteraan in het boek van Chen Xin. Dit lied wordt in het boek van Chen Xin eveneens toegeschreven aan Wang Tsung Yueh. Ik stel eveneens vast dat Wu Yu Xiang zonder aarzelen zijn naam zette onder andere werken, zoals, het Lied over de Methode en het Gebruik van de Dertien Posities (Shi San Shih Xing Gong Ke Jue) en Belangrijke woorden over Handen Slaan (Da Shou Yao Yan).

Deze werken en andere geschriften van Wang Tsung Yueh, samen met notities over oude en recentere vormen, werden door de neef van Wu Yu Xiang, Li I Yu, in verschillende manuscripten opgetekend. Uit al deze elementen leidt de auteur af dat Wu Yu Xiang wel degelijk toegang had tot de oorspronkelijke teksten van Wang Tsung Yueh.

De bijdrage van Li I Yu

Li I Yu (1832-1892) leerde taijiquan van zijn oom Wu Yu Xiang. Daarnaast was hij één van de grote kroniekschrijvers van deze krijgskunst. Hij liet ons verschillende manuscripten na, waaronder de drie oude handboeken van Yong Nian. Naast het kopiëren van de klassieke teksten van Wang Tsung Yueh en het vastleggen van de woorden van zijn oom, schreef Li zelf ook een paar belangrijke teksten over taijiquan. Wij vinden deze ook terug in zijn handboeken. De teksten en liederen die Li I Yu samenbracht vormen de basis van wat nu de Klassieke Teksten of Canon van taijiquan wordt genoemd. Deze teksten geven de principes van taijiquan en haar toepassingen weer.

Li I Yu gaf zijn stijl van taiji door aan Hao Wei Chen (1849-1920) en tot op vandaag wordt deze Stijl door de Hao familie gepopulariseerd. De nakomelingen van Li en Wu Yu Xiang beoefenen ook vandaag nog deze vormen.

De vroege vorm van Wu Yu Xiang

Uit de handboeken van Li I Yu kunnen we afleiden welke vorm in het begin door Wu Yu Xiang werd beoefend. Het is bijna exact dezelfde als de oude Yang Stijl met dezelfde typische namen van posities zoals Grijp de vogel bij de staart. Dit betekent dat wat Wu van Yang Lu Chan leerde niet de Oude Chen Stijl was, maar zijn eigen stijl die hij naar eigen zeggen van Chen Chang Xin had geleerd.

Yang ging naar Chenjiagou toen hij tien was en hij bracht er 30 jaar van zijn leven door. Hieruit kunnen we afleiden dat Wu Yu Xiang in 1849 bij Yang Lu Chan in de leer ging. We weten ook dat Wu Yu Xiang in 1852 gedurende 40 dagen van Chen Qing Ping les kreeg en in datzelfde jaar kreeg hij een kopie van de geschriften van Wang Tsung Yueh in handen. Aangezien Li I Yu in 1853 bij Wu Yu Xiang in de leer ging kunnen we ervan uit gaan dat de vorm die Li I Yu eerst beschreef, in essentie de oude Yang vorm moet geweest zijn. Immers, hiermee moet Wu het meeste vertrouwd geweest zijn. Pas later wijzigde Wu zijn vorm tot de kleine kader-vorm die in een later handboek van Li I Yu wordt beschreven. Yang Ban Hou leefde van 1837 tot 1892, hetgeen er op wijst dat hij reeds een tiener was en waarschijnlijk reeds een bedreven taijiquan beoefenaar, wanneer Wu Yu Xiang naar Chen Qing Ping trok. Uit verschillende bronnen, o.a. Zhao Bin en Gu Liu Xin, weten we dat Wu Yu Xiang de studiebegeleider was van Yang Ban Hou terwijl hij bij zijn vader taijiquan studeerde. We weten echter niet of deze relatie werd verder gezet nadat Wu bij Chen Qing Ping lessen gevolgd had.

Terwijl sommigen beweren dat het Kleine Kader ontstond onder de invloed van Wu Yu Xiang, moeten we dit, met wat we nu weten, als een onbewezen theorie beschouwen. De Yang Kleine Kader variant, zoals we die kennen van Wu Chien Quan, lijkt helemaal niet op het Kleine Kader van Wu Yu Xiang en de eerste reden van ontstaan van die vorm moet gezocht worden bij de hinderlijke lange kleding die aan het Keizerlijk Hof werd gedragen en die de bewegingen hinderde. Het training schema van Yang Ban Hou, zoals het nog steeds in voege is in Yong Nian, omvatte training op drie hoogtes en in vier kaders, waarvan één met klein kader. De vorm veranderde niet, maar de manieren waarop die werd gelopen wel. Wij verwijzen dan ook zeer consequent naar de vorm van Yang Ban Hou en die van zijn broer en zijn vader (zij gaven samen les, daarom leken hun vormen waarschijnlijk op elkaar), als de Oude Yang Vorm. Het is onwaarschijnlijk dat de kleine kader vorm van Wu Yu Xiang een invloed zou hebben gehad op Yang Ban Hou terwijl deze nog bij zijn vader was.

De definitieve vorm van Wu Yu Xiang

Wu Yu Xiang wijzigde zijn vorm zodat deze beter aansloot bij de Klassieke Teksten en bij de lessen van zijn twee meesters. Deze gewijzigde vorm staat los van de vormen van zijn leraars en wordt gekenmerkt door compacte, ronde, precieze bewegingen en hoge posities. De basis structuur van deze vorm is die van de Yang Stijl en de verandering van naam van de positie Grijp de Vogel bij de Staart in Lui de Kleren Schikken gebeurde na de dood van Wu.

De Dertien Methodes van het Bovenlichaam vormen de sleutel tot de ontwikkeling van kracht in de taijiquan van Wu Yu Xiang. Er is veel aandacht voor opstijgen en dalen, openen en sluiten. De bewegingen van de vorm zijn eenvoudig en rond en elke beweging illustreert bepaalde aspecten van de 8 basis posities van taijiquan (peng, lu, chi, an, tsai, lieh, chou, kao).

Wu Yu Xiang had slechts een handvol leerlingen en we kennen er maar één die belangrijk was, zijn neef Li I Yu. Deze laatste had evenmin veel leerlingen. Eén van hen was Hao Wei Chen, eveneens afkomstig uit de streek van Yong Nian. Hao Wei Chen en zijn nakomelingen deden veel voor de promotie van taijiquan van Wu Yu Xiang en dankzij hem werd de Wu Stijl één van de belangrijke taijiquanstijlen. Hao Wei Chen leerde deze vorm aan zijn zoon Hao Yue Ru die op zijn beurt zijn zoon Hao Shao Ru onderwees. Van de vorm zelf was er geen beeldmateriaal tot wanneer Shao Ru zijn boek publiceerde, dat nog steeds wordt beschouwd als de standaard.

De wijzigingen die Hao Yue Ru aanbracht

De oorspronkelijke vorm van Wu Yu Xiang bevatte nog de energieke sprongen en schoppen en kende ook een opeenvolging van trage en snellere bewegingen. Dit zijn ook de kenmerken van de oude Yang vorm. Hao Yue Ru leerde zijn vorm van zijn vader Hao Wei Zhen die hem op zijn beurt leerde van Li I Yu. Hao Yue Ru was krijgskunstleraar van beroep en om zijn technieken toegankelijk te maken voor de grote massa, voor jong en oud, onderwees hij een vorm waaruit deze sprongen en krachtexplosies verwijderd werden. Zo kon een grote groep leerlingen zich beter concentreren op de essentiële technieken van de vorm. De trage gelijkmatige vorm werd dan de basis training en de Hao Stijl kende daarnaast een snelle vorm die alle elementen van de originele vorm behield. Deze trage vorm is in onze tijd erg verspreid. Sommigen noemen het de Hao Stijl om het verschil aan te geven met de andere Wu Yu Xiang Stijl die de oude karakteristieken heeft behouden, zowel in de gewone als in de snelle vorm.

Wu Yu Xiang Taijiquan ligt aan de basis van de Sun Stijl

Toen Hao Wei Chen in Beijing op bezoek was, werd hij ziek. Sun Lu Tang hoorde dit en ging hem opzoeken. Sun Lu Tang was reeds een bedreven Hsing-I en Pa Kua meester en had verhalen over Hao’s talent als bokser gehoord, maar hij wist niet welke stijl hij beoefende. Sun zorgde voor Hao tot wanneer hij genezen was. Uit dankbaarheid leerde Hao taijiquan aan Sun. Later bracht Sun Lu Tang elementen van Hsing-I en Pa Kua in zijn taijiquan en ontwikkelde zo een nieuwe versie die Sunstijl wordt genoemd. Schijnbaar vond hij deze taijiquan als krijgskunst bijzonder geschikt voor zichzelf want in latere jaren onderwees hij bijna niets anders meer. (Meer informatie hierover in het artikel over de Sun Stijl).

Wu Yu Xiang Taijiquan vandaag

De Wu Yu Xiang Stijl is één van de vijf hoofdstijlen maar buiten China blijft deze stijl relatief onbekend en wordt hij weinig beoefend. De populairste vorm is die van de Hao familie. Naarmate China als land wordt opengesteld leren steeds meer mensen deze stijl. Door zijn hoge posities heeft deze stijl een bijzondere aantrekkingskracht voor diegenen die de lage posities als te belastend voor de knieën beschouwen. Net zoals de andere taijiquan stijlen blijft ook deze stijl een bron van gezondheid en zelfverdediging voor al wie hem beoefent. 

Peter Lim Tian Tek - Part 5 - The Development Of Wu Yu Xiang Style Taijiquan