Yang Zhenduo is de jongste zoon van Yang Chengfu. Hij heeft zijn beroemde vader enkel gekend toen hij nog een kleine jongen was en hij leerde taijiquan vooral van zijn oudere broers en zussen. Toch wordt hij gezien als een van de dragers van de oorspronkelijke Yangstijl traditie. Hij was ook de leraar van zijn kleinzoon Yang Jun die naar de Verenigde Staten emigreerde en er nu les geeft in Seattle.

Yang Zhenduo schreef zelf een boek over taijiquan waarmee hij een belangrijke bijdrage leverde aan de taijiquan theorie. Dit boek werd nog niet volledig naar het Engels vertaald, enkel een paar fragmenten. We geven hier een paar van zijn ideeën weer.

Wat onderscheidt Yang stijl taijiquan van de andere stijlen?

Volgens meester Yang Zhenduo zijn de volgende punten specifieke karakteristieken van de traditionele Yang stijl:

• Ruime natuurlijke bewegingen.
• Een duidelijk onderscheid tussen hard en zacht en een voortdurende combinatie van deze twee aspecten.
• Mooie, fiere en gracieuze posities.

De eigenheid van Yang stijl taijiquan is terug te brengen op de 10 aandachtspunten die door zijn vader Yang Chengfu werden vooropgesteld. Deze 10 punten zijn :

1. Ontspan de nek en hou het hoofd rechtop.
2. Ontspan de borst en strek de rug.
3. Ontspan je middel (buik, heup en liezen).
4. Maak het onderscheid tussen vol en leeg.
5. Laat schouders en ellebogen zinken.
6. Gebruik je wil en niet je kracht om je bewegingen te leiden.
7. Coördineer onder- en bovenlichaam.
8. Zorg voor eenheid tussen het uiterlijke en het innerlijke.
9. Beweeg continu, dus zonder onderbreking.
10. Zoek rust in beweging.

"Wanneer je deze punten in je taiji-vorm uitvoert, worden de specifieke eigenschappen van de Yang stijl duidelijk", beweert Yang Zhenduo.

Taijiquan, een complete lichaamsoefening

Uit het boek "Yang Stijl Taijiquan" door Meester Yang Zhenduo

Uitgegeven bij Morning Glory Publishers, Beijing

Taijiquan is een oefening voor het volledige lichaam en taijiquan traint zowel lichaam als geest.

Het middel is van het grootste belang, want het leidt de vier ledematen in hun bewegingen. Bij taijiquan is het zo dat de beweging van één lichaamsdeel, alle delen in beweging brengt, en de onderste en bovenste ledematen volgen. Alle bewegingen dragen bij tot het geheel. Vele beoefenaars verdelen het lichaam –bewust of onbewust- in drie delen: armen, romp en benen. Als gevolg hiervan worden alle bewegingen opgesplitst en elk deel beweegt afzonderlijk. Terwijl armen en benen onafhankelijk hun deel van een beweging uitvoeren, worden romp, billen, rug, buik en interne organen verwaarloosd. Wanneer taijiquan zo wordt uitgevoerd zal het beoogde resultaat niet bereikt worden. Ik wil hier graag een aantal punten benadrukken waarvan ik hoop dat ze een blijvende indruk nalaten.

Het middel vervult een speciale functie, het verbindt alle delen van het lichaam, heupen en benen onderaan en rug, hoofd en armen bovenaan. Daarom moeten we bij het oefenen er zeker van zijn dat het middel, als centrale schakel in het lichaam, de bewegingen van het boven- en het onderlichaam coördineert, en dat we deze bewegingen gewaarworden over het hele lichaam, dat we de energie gewaar worden.

Coördinatie van de beweging tussen de verschillende lichaamsdelen gaat ook gepaard met interactie. Zonder buik en heupen te ontspannen, kan je je borstkas en rug onmogelijk in de gewenste, natuurlijke houding brengen. Enkel wanneer dit correct wordt uitgevoerd, kan vitale energie door je rug stromen en je toelaten energie te gebruiken. Het is gewoon onmogelijk kracht door je armen te laten stromen zonder ontspannen heupen en buik, en een goede coördinatie met je benen. Deze kracht ontstaat in je benen en deze zijn de basis van alles. Daarom moeten we de essentiële punten van de taijiquan goed begrijpen en streven naar harmonie in onze bewegingen.

Onze voorvaderen vertelden ons dat "het middel de as is van alle bewegingen van de vier ledematen". Maar we moeten er onze romp aan toevoegen, want wanneer de hoofdas beweegt, moeten alle lichaamsdelen volgen.

Er is nog een punt dat ik moet verduidelijken. Neem de uitspraak : "De voeten zijn je basis en je wortels." Met voeten wordt hier voeten én benen bedoeld. We moeten de kracht voelen die uitgaat van het strekken en schoppen van de voeten. Je zal geen stevige basis hebben zonder de strekkende en steunende kracht van je benen, en het kost niet veel moeite om ons het resultaat van taijiquan zonder dit element in te beelden.

Hoe voeren we de beenbewegingen, het strekken, stappen, steunen en schoppen, dan correct uit? Wanneer je uitstapt met je been en er vervolgens je gewicht in overbrengt, moet je been de vorm van een boog aannemen, pas dan zal je kracht voelen die van dit been overgaat naar je andere been, dat je gewicht niet draagt. Je moet niet stappen zonder deze kracht te voelen want dan wordt alles chaos. Je zal dit begrijpen na veel oefening en zorgvuldige observatie. Wanneer je dit niet doet dan wordt het wel zeer moeilijk om de continuïteit en de totaliteit van de taijiquan bewegingen te realiseren.

Wat de coördinatie tussen de bovenste en onderste ledematen betreft, moeten we ook een bijzondere aandacht hebben voor de juiste coördinatie tussen de twee armen. We moeten erop letten dat het middel de rug en vervolgens de twee armen leidt, en deze op hun beurt de beide polsen. We moeten er ook voor zorgen dat de schouders en ellebogen op een natuurlijke manier ontspannen zijn en gezonken, de polsen en handen de juiste positie hebben, de vingers licht gebogen en gespreid zijn. Dit zijn eveneens belangrijke punten voor een correcte Taijiquan.

Belangrijke punten i.v.m. met de Yang stijl traditie

Ontspannen

De letterlijke betekenis van dit woord is gemakkelijk te begrijpen. Hier zijn er twee implicaties: (1) Het ontspannen van je geest, dus het bannen van alle andere gedachten en een concentreren van je aandacht op het beoefenen van Taijiquan. (2) Het ontspannen van je hele lichaam en het elimineren van de stijfheid binnenin. Bij vele leerlingen leidt dit tweede aspect vaak tot verwarring. Vaak wordt aangenomen dat ontspannen hetzelfde is als geen kracht gebruiken en dat je moet streven naar fysieke zachtheid. Het feit dat de Tien essentiële punten van Taijiquan , de nadruk legt op het gebruik van de geest in plaats van kracht, leidt vaak tot een ander misverstand, nl. dat Taijiquan één en al zachtheid moet zijn. Sommige beoefenaars hebben hier altijd aan getwijfeld omdat er ook gezegd werd dat de naald in katoen verborgen is of dat kracht zich verhuld in zachtheid.

Waar is de kracht waarvan sprake? Sommige beoefenaars hebben geprobeerd een antwoord te vinden door te experimenteren en zij ontdekten dat het bewust aanwenden van slechts een beetje kracht zich onmiddellijk vertaald in stroefheid, terwijl ontspanning een gevoel van zachtheid met zich meebrengt. Het is dus normaal dat een beginneling zich voor een dilemma geplaatst voelt.

Wat is Echte Ontspanning ?

Ik zou graag mijn persoonlijke inzichten over deze kwestie met jullie delen. Hoewel ontspanning betekent dat je de geest op een bewuste manier moet tot rust brengen, is ontspanning van het volledige lichaam minstens even belangrijk. Het hele lichaam ontspannen betekent een bewust relaxeren van alle gewrichten en dit leidt tot een betere organische verbinding van de delen van je lichaam. Dit leidt niet noodzakelijk tot zachtheid. Je moet heel wat oefenen om dit punt goed te begrijpen. Ontspannen betekent ook de ledematen strekken, en dit geeft je een gevoel van zwaarte. (Dit gevoel van zwaarte of zelfs stijfheid is een concrete afspiegeling van kracht.) Dit gevoel is geen gevoel van zachtheid, noch van stijfheid, maar iets ertussenin. Het is niet beperkt tot een specifiek deel van je lichaam, maar je voelt het doorheen je ganse lichaam. Het is zoals gesmolten ijzer. Daarom doet een correcte ontspanning stijfheid verdwijnen. De gewone stijve spierkracht, ook wel onbeholpen spierkracht genoemd, zal dan na duizenden keren oefenen oplossen en van kwaliteit veranderen. Net zoals ijzer kan worden omgesmeed tot staal, zo kan onbeholpen spierkracht omgevormd worden tot echte kracht, en ontspanning is een middel om dit geleidelijk te realiseren. Onze voorvaderen drukten dit perfect uit:

Bewuste ontspanning leidt onbewust tot kracht.

Er zit veel waarheid in dit gezegde.

Het verschil tussen Sterkte of Spierkracht en Echte Kracht. (Strength and Force - noot van de vertaler)

Spierkracht kan worden vergeleken met een onverhit stuk ruw ijzer. Het is aangeboren en verdeeld over het gehele lichaam. Wanneer een baby wordt geboren huilt hij en beweegt zijn ledematen met deze natuurlijke spierkracht. Wanneer we zeggen dat je bij Taijiquan geen kracht mag gebruiken, verwijzen we naar deze natuurlijke, onbeholpen kracht. We moeten in plaats hiervan de zogenaamde Interne Kracht, of Taijiquan-kracht, gebruiken. Alhoewel Kracht dus niet hetzelfde is als Spierkracht is het toch moeilijk deze twee begrippen van elkaar te scheiden. Er is dus, ondanks het verschil tussen beiden, geen duidelijke grens tussen die het verschil aangeeft. Kracht komt voort uit onze spieren, die er de basis van zijn. IJzer wordt staal door het proces van verhitten en afkoelen, staal komt dus voort uit ijzer. Als we dit feit onvoldoende begrijpen, zullen we de twee begrippen tegenover elkaar plaatsen en hun onderlinge relatie niet bevatten. Als een gevolg hiervan zullen we niet kunnen realiseren wat beschreven werd als de naald die in katoen verborgen is of de kracht die zich verhuld in zachtheid. Zachtheid duidt hier op een zekere vastberadenheid. Enkel wanneer we een bepaald niveau van begrijpen hebben verworven, kunnen we realiseren wat als volgt wordt samengevat: "Ontspanning leidt tot zachtheid, dat op haar beurt leidt tot kracht, en zachtheid en kracht vullen elkaar aan."

Hoe moeten we "gebruik je wil (verstand) en niet je kracht" begrijpen ?

Dit is gemakkelijk te begrijpen wanneer je het verschil kent tussen spierkracht en echte Kracht. Laat ons even terugkomen op spierkracht, die zoals gezegd werd, aangeboren is en verdeeld is over het ganse lichaam. Wanneer we met een dagelijks oefenprogramma beginnen, moeten we eerst ontspannen en niet bewust op zoek gaan naar Kracht. Dan pas kunnen we de kracht in ons verzamelen en organiseren en aan onze wil onderwerpen en ermee oefenen. Beetje bij beetje wordt deze verspreide spierkracht een eenheid op zich. Je kan dit vergelijken met een peleton soldaten dat samen de orders van zijn commandant uitvoert. Op deze manier kan het peleton soldaten zijn opdracht tot een goed einde brengen. Onze voorvaderen zeiden: "Waar de wil gaat, volgt de Kracht." Wanneer een leerling een bepaald niveau van volgehouden oefenen heeft bereikt en erin slaagt zijn spierkracht te combineren met vaardigheid, dan zal echte Kracht vanzelf naar boven komen en zijn wil(skracht) volgen. Ik wil dit punt extra benadrukken. Een sterke kerel die nooit een krijgskunst heeft aangeleerd kan misschien zijn tegenstander overwinnen. Dit hangt natuurlijk ook af van de tegenstander. Maar indien de tegenstanders aan elkaar gewaagd zijn in gewicht en gestalte, dan zal een beoefenaar van krijgskunst zijn tegenstander zeker overwinnen. Een sterk persoon die echter krijgskunsten gaat leren zal natuurlijk nog beter en sterker worden indien hij volhardt in zijn training.

Bron: Yang Zhenduo - Yang Style History - A few writings from Master Yang Zhenduo

Vertaling:Marc Heyvaert - Studiecentrum voor Taiji